Hoe schilder je iemand die je nog nooit hebt ontmoet?

En wat voor lied schrijf je voor iemand die van de ene op de andere dag alles verloor dat hem dierbaar was? En hoe dans je een portret? Het zijn vragen waarmee we 4 Utrechtse kunstenaars uitdaagden in het nieuwe seizoen van Radio Einstein.

Radio Einstein is een podcast over het leven in en rond een asielzoekerscentrum. Vanuit een kleine pipowagen op de parkeerplaats van het Utrechtse azc (om de hoek van Plan Einstein) wordt deze telkens gemaakt. In onze serie 'Het Cadeau' nodigen we Utrechtse kunstenaars uit om de ontmoeting aan te gaan met een bewoner van het azc. Zij krijgen de opdracht om een kunstwerk te maken geïnspireerd door het levensverhaal van één nieuwkomer. Een kunstwerk dat de asielzoeker uiteindelijk als cadeau ontvangt. Voor het nieuwe seizoen van onze serie vroegen we rapper Pax the Humanoid, beeldend kunstenaar Anne Meijer, illustrator Munir de Vries én danseres Iris van Peppen.

In deze afleveringen draaien de verhalen bij uitstek rond het thema 'nieuwe start'. Zo leren we bijvoorbeeld Santos kennen, een man uit Honduras. Toen Santos in aanraking kwam met een criminele bende verloor hij praktisch alles wat hem dierbaar was, en dat van de ene op de andere dag. Het enige dat hem niet was afgepakt - zijn auto - verkocht hij om vliegtickets te kopen naar Nederland, waar hij nu met zijn gezin hoopt op een nieuw leven. Rapper Pax the Humanoid (bekend van Illicit en The Kyteman Orchestra) lanceert gelijktijdig met onze podcast zijn splinternieuwe lied Mantra for Santos, een steunbetuiging voor Santos. Santos' hele verhaal én het maakproces van het lied zijn uitgebreid te horen in Radio Einstein. De andere afleveringen gaan over Lubna uit Pakistan, Narges uit Iran en Zahraa uit Irak.

In Narges' aflevering hoor je hoe zij zich als ambitieuze vrouw staande hield onder het strenge Iraanse regime. Nu ze in Nederland is, kan ze ineens dingen doen die ze nooit voor mogelijk had gehouden, zoals zwemles nemen. Toch ook worstelt ze met de vrijheid die wij in ons land zo normaal vinden. Een worsteling die Lubna zal herkennen: zij groeide op in een wereld van gearrangeerde huwelijken waar vrouwen en mannen allesbehalve dezelfde rechten hebben. De 19-jarige Zahraa strijdt ondertussen voor het lot van jonge asielzoekers. Zij is ervaringsdeskundige: sinds haar 11de verhuisde ze in totaal 14 keer van azc naar azc in de hoop op een stabiel leven. Maar vooralsnog wacht ze nog altijd op een positieve uitspraak van de IND.

Samen met de kunstenaars leer je de nieuwkomers langzaam kennen, voel je mee met hun pijn, verwonder je je over hun veerkracht en lach je om hun (tragi-)komische verhalen. Want als er iets duidelijk wordt in Het Cadeau, is het wel dat asielzoekers veel zijn, maar niet zielig.https://www.radioeinstein.nl/het-cadeau